ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ 17/7/1936 – 1/4/1939: ΙΣΠΑΝΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ

Η εκλογική νίκη του Λαϊκού Μετώπου (16/2/1936)  έφερε την αριστερά στην   κυβέρνηση της   Ισπανίας.

 
Ο Φράνκο και οι συνεργάτες του, με τη βοήθεια του Χίτλερ και του Μουσολίνι και με τις ευλογίες της καθολικής εκκλησίας προσπάθησαν να ανατρέψουν την κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου . Η απάντηση του λαϊκού κινήματος ήταν μια κοινωνική επανάσταση για τα επόμενα 2,5 χρόνια που οδήγησε στον  Ισπανικό Εμφύλιο και την ήττα των Δημοκρατικών.
Η κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου στράφηκε κατά της επανάστασης και προχώρησε στην καταστολή της.
Ο Ισπανικός Εμφύλιος ήταν πόλεμος της Δημοκρατίας εναντίον του φασισμού, της εργατικής τάξης εναντίον των μεγάλων συμφερόντων, των αγροτών εναντίον των τσιφλικάδων και των σύγχρονων ιδεών εναντίον των αντιδραστικών.
Ο Ισπανικός Εμφύλιος  έγινε σημαία όλων, όσων πάλευαν ενάντια στη φασιστική απειλή. Χιλιάδες άνθρωποι από πολλές χώρες αγωνίστηκαν στο πλευρό των Ισπανών.

17/7/1936: στρατιωτικό πραξικόπημα – ανταρσία Φράνκο στο Μαρόκο.

15-18/9/1936 Ο Στάλιν αποφασίζει να στείλει στρατιωτική "βοήθεια" με πληρωμή στην Ισπανική Δημοκρατία σε μια προσπάθεια να συγκροτήσει μια  της Ισπανικής Δημοκρατίας με τη Γαλλία και την Αγγλία εναντίον της Γερμανίας.  Η ΚΟΜΙΝΤΕΡΝ οργάνωσε την αποστολή χιλ. αντιφασιστών στις Διεθνείς Ταξιαρχίες.
 Όταν αυτή η προσπάθεια έφθασε σε αδιέξοδο, η βοήθεια άρχισε να μειώνεται από τα μέσα του 1937 και οι Διεθνείς Ταξιαρχίες αποσύρθηκαν την Άνοιξη του 1938.   
Ο Στάλιν δεν ήθελε επαναστατικά πειράματα.
Το PCE – KKI ακολούθησε πιστά αυτή τη γραμμή. Πρώτα κερδίζεται ο πόλεμος και μετά κοινωνική αλλαγή.
Αντλούσε δύναμη από τη διαχείριση της σοβιετικής βοήθειας.

Την εξουσία σε τοπικό επίπεδο την είχαν οι Επιτροπές. Η στρατιωτική αντίσταση βρισκόταν στα χέρια της πολιτοφυλακής. Η διαχείριση των επιχειρήσεων που είχαν καταληφθεί γινόταν από τα εργοστασιακά συμβούλια.
Όμως ηγεσία σε εθνικό επιπεδο δεν υπήρχε. Μια αδυναμία που αποτέλεσε μιά απο τις αιτίες της ήττας.

18/11/1936: Μουσολίνι και Χίτλερ αναγνωρίζουν τον Φράνκο.
Στη κυβέρνηση των Σοσιαλιστών (Λάργκο Καμπαγιέρο) συμμετέχουν δύο αναρχικοί παρά την απέχθειά τους για την πολιτική και παρά το ότι απέρριπταν κάθε μορφή κράτους έκριναν ότι για την αντιμετώπιση των φασιστών χρειαζόταν οργανωμένη βία δηλ κράτος.
Στην κυβέρνηση συμμετέχουν επίσης και οι CNT (Αναρχοσυνδικαλιστική Εργατική Συνομοσπονδία). 

100.000 Ιταλοί στρατιώτες πολεμούν στο πλευρό των φαλαγγιτών ενώ η ναζιστική Γερμανία με την Λουφτβάφε ξεκίνησε τις θηριωδίες της από την Γκέρνικα στη Χώρα των Βάσκων τον Απρίλιο του 1937.
Το δημοκρατικό στρατόπεδο έχει αφεθεί στην τύχη του καθώς οι όποιες ενισχύσεις της τότε ΕΣΣΔ δεν έφταναν για να κάμψουν την υπεροπλία των φασιστών.

15/4/1938: ο Πρωθυπουργός Τσάμπερλεν και ο Μουσολίνι υπογράφουν σύμφωνο φιλίας και συνεργασίας. Για να είναι σε ισχύ θα έπρεπε να αποχωρήσουν 10.000 μαχητές των Διεθνών Ταξιαρχιών και 80.000 Ιταλοί φασίστες που πολεμούσαν στο πλευρό του Φράνκο και φυσικά μη επέμβαση στην Ισπανία. Στο τέλος κατ΄ απαίτηση του Φράνκο αποχώρησαν μόνο 10.000 φασίστες Ιταλοί.
Η Ισπανική Δημοκρατία έχει αφεθεί στην επιρροή των φασιστών.

25/7/1938: οι δημοκρατικοί στρατιώτες επιχειρούν το πέρασμα του ¨Έβρου και τον έλεγχο της διάβασης που εξασφάλιζε ανεφοδιασμό από το λιμάνι της Βαλένθια. Η μάχη του ¨Έβρου σήμανε το τέλος της επανάστασης και του αγώνα του Ισπανικού λαού για δημοκρατία και ελευθερία.

15/11/1938: έπειτα από116 ημέρες σκληρότατων συγκρούσεων και ανηλεείς βομβαρδισμούς των γερμανικών πολεμικών αεροπλάνων το μέτωπο έσπασε. Η αντεπίθεση των δυνάμεων του Φράνκο οδήγησε σε ήττα. Η υποχώρηση πέρα από τον Έβρο ανατολικά και νότια ήταν η αρχή του τέλους.  Στην Ισπανία εδραιώνεται μια νύχτα χωρίς τέλος.

1/11/1938:  Στη Βαρκελώνη οι Ισπανοί αποχαιρετούν τις Διεθνείς Ταξιαρχίες. Ανάμεσά τους βρέθηκαν και 278 ¨Έλληνες. Στην αρχή αποτέλεσαν τον λόχο «Ρήγας Φεραίος», μετονομάστηκε σε «Νίκος Ζαχαριάδης» και εντάχθηκε στην ταξιαρχία «Αβραάμ Λίνκολν». Από τους ¨Έλληνες μαχητές οι 78 έμειναν για πάντα  στη Γή της Ισπανίας.
Από τους 32.500 μαχητές, από 53 χώρες τουλάχιτον, των Διεθνών Ταξιαρχιών που πέρασαν τα σύνορα και πολεμούσαν στο πλευρό των Ισπανών Δημοκρατών οι περισσότεροι χάθηκαν πολεμώντας.  Οι Διεθνείς Ταξιαρχίες αποτελούν πηγή έμπνευσης επαναστατικού ρομαντισμού, θυσιάστηκαν και αγωνίστηκαν για ευγενή ιδεώδη και πανανθρώπινες αξίες.
Γίνεται φανερό ότι ο δρόμος της επανάστασης είχε εγκαταληφθεί, ο δρόμος προς τη δημοκρατία απέτυχε.
Οι «Δημοκρατικοί» ηττήθηκαν.Η επανάσταση πνίγηκε στο αίμα. Η ήττα των «δημοκρατικών» σηματοδότησε τι θα ακολουθούσε μετά την κυριαρχία των ναζιστών και των φασιστών.Ο κόσμος οδηγήθηκε στη βαρβαρότητα του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου και η Ισπανία στην επιβολή μιας στυγνής δικτατορίας που παρέμεινε στην εξουσία 40 χρόνια.

Στην Ισπανία ουδέποτε καταδιώχτηκαν η καταδικάστηκαν οι πραξικοπηματίες του Φράνκο. Το 1977 με νόμο περί γενικής αμνηστίας απαλλάχθηκαν όλοι.
350.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου.
150.000 Ισπανοί εξαφανίστηκαν στα χρόνια μετά τον Εμφύλιο από τη χούντα του Φράνκο.